CHP Manisa Milletvekili ve Tarım Orman ve Köyişleri Komisyonu Üyesi Bekir Başevirgen ’in Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli ’ye bakanlığın genel bütçesinden tarımsal amaçlı kooperatif projelerine verilen faiz destekli kredilere ilişkin detaylı bilgi istediği önergesine yanıt geldi. Gelen yanıtta bakanlığın 2003-2012 yılları arasında verdiği kredi desteğini 2012 yılından sonradan takriben 9 kat azaldığı ortaya çıktı.
“KULLANDIRILAN FAİZ DESTEKLİ KREDİLERİ BİLE KISMIŞLAR”
CHP ’li Başevirgen öneri cevabına ilişkin yaptığı değerlendirmede, tarımsal amaçlı kooperatiflere kullandırılan faiz destekli kredilerin iktidar tarafından son 9 yılda kısıldığının altını çizerek şu ifadelere yer verdi:
“2003-2012 yılları aralarında, Tarım ve Orman Bakanlığı bütçesinden tarımsal amaçlı kooperatiflerin uyguladığı 1858 adet projeye 2 milyon 138 bin 746.833 TL, Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı bütçesinden ise tarımsal amaçlı kooperatiflerinin uyguladığı 1087 adet projeye 1 milyon 59 bin 25.211 TL faiz destekli kredi uygulandığı açıklandı.
Tarım ve Orman Bakanlığı ’nın, 2012 yılından günümüze kadar olan sürede ise 256 adet projeye 252 bin 445.064 TL faiz destekli kredi verildiği belirtildi. Yani mevcut iktidar 2003-2012 yılları arasında verdiği kredi desteğini, 2012 yılından sonra takriben 9 kat azaltmış. Kooperatifleri ilk elden teşvik etmek bir kenara, kullandırılan faiz destekli kredilerini bile kısmışlar.”
CHP ’li Başevirgen açıklamasında ayrıca, Tarım ve Orman Bakanlığı ’nın 2020 Sayıştay denetleme raporuna da şive yaparak sözlerine şöyle devam etti:
“Sayıştay ’ın verdiği rakamlarla, bakanlığın verdiği rakamlar birbirini tutmuyor. Sayıştay ’a göre, bakanlık 1990-2017 yılları arasında toplam 1.238.898.530 TL kredi vermiş. Bakanlığa kadar ise 2003-2012 yılları aralarında, 2.138.746.833 TL ’lik kredi kullandırılmış. Derhal hangi rakamı dikkate alacağız?”
“KOOPERATİFLERİN BATMASININ NEDENİ İKTİDARIN YANLIŞ UYGULAMALARIDIR”
CHP ’li Başevirgen açıklamasında, bakanlığın öbür bölgelere benzer alıcı projeleri uygulatarak ülkeyi proje çöplüğüne çevirdiğini dile getirerek, iktidarın yanlış tarım politikaları nedeniyle tarımsal amaçlı kooperatiflerin itibarsızlaştırıldığını ifade etti.
CHP ’li Başevirgen açıklamasına şu cümlelere yer verdi:
“İktidar, kendisine güvenen kooperatiflerimizi borçlandırdı, fakat ürettiği ürünleri değersizleştirmek için yapılmaması gereken ne varsa yaptı. Süt hayvancılığı için kredi verdiler, fakat milyonlarca damızlık hayvanı kooperatiflerden almak yerine ithal ettiler. Besi hayvancılığı için kredi verdiler, fakat milyonlarca besi sığırını kooperatiflerden almak yerine ithal ettiler. Yetmedi, Sırbistan gibi üretimi sınırlı ülkelerden bile et ithal ettiler.
Seracılık için kredi verdiler, lakin gelişen gübre, tohum, hap ve enerji fiyatları karşı kooperatifleri korumadılar. Üreticilerimizin güya örgütü Tarım Kredi Kooperatifleri bile işi ticarete dökerek üyelerine hala ithal hayvan satıyor. Çiftçinin kara gün dostu TMO bile kendi üreticisinin elindeki malı ucuza kapatıyor sonradan da dışarıdan yanına varılmaz pahada fiyatlarla arpa, buğday ithal ediyor. Sonra da çıkıp ‘kooperatifler başarısız, bakınız borçlarını dahi ödeyemiyorlar ’ diyebiliyorlar. Bunlar yetmiyormuş gibi kredi kullanma şanslarını da ellerinden alarak, kooperatifleri ayrıntılarıyla çaresizliğe itiyorlar.”
“GERÇEKTE KAYRILAN KİM?”
Açıklamasında keza, devletlerin örgütlü yapıların kurulmasını özendirme ederek, çiftçilerini güçlü ve rekabetçi kılmaya çalışması gerektiğinin altını çizen CHP ’li Başevirgen, Anayasa ’da da kooperatifçiliğin teşvik edilip, desteklenmesi hususun açık açık yer aldığını dile getirdi.
CHP ’li Başevirgen açıklamasında Ziraat Bankası ’nın çiftçinin yanında olması gerektiğinin dile getirerek şu ifadelere yer verdi:
“1863 yılında çiftçilerin oluşturduğu kaynakla, devlet eliyle ve devlet himayesinde kurulan ve namına “Memleket Sandıkları” denilen organizasyon; kooperatiflerin ve Ziraat Bankası ’nın temelini oluşturmuştu. Bugün ise Ziraat Bankası, çiftçiden aldığı o sermayeyi yandaş gazetelere kredi olarak dağıtıyor. Üç kuruş borcu olan kooperatif ve çiftçinin ise boğazına çöküyor. Bu ülkede, gerçekte kim kayrılıyor?”
BAZI SORULAR YANITSIZ KALDI
CHP ’li Başevirgen açıklamasının son kısmında, Tarım ve Orman Bakanlığı ’na yönelttiği 7 maddelik soru önergesinde bazı soruların yanıtlanmadığını ve kamuoyundan gizlendiğinin dile getirerek şöyle konuştu:
“Bakanlığınızın 2020 yılı genel bütçesinde, tarımsal amaçlı kooperatiflerin kredilendirilmesine karşın ne dek tahsis tayin edilmiştir? Ayrılan ödeneğin ne kadarı kullandırılmıştır? Bakanlığınız ile ilgili devlet bankası aralarında yapılan protokole kadar bu krediden faydalanmak isteyen kooperatiflerden ne gibi teminatlar istenmektedir? Sorularının hiçbiri yanıtlanmadı. Böylece görmezden gelerek, her sene borçları öteleyerek ya da sorularımıza yanıt vermeyerek kangren olmuş bu sorunları çözemezler. Kooperatifleri dinç kılmak zorundayız.”