Fatih Çemberlitaş semtinde Sultan I. Mahmut tarafından 1748 yılında yapı ettirilen Nuruosmaniye Külliyesi, 1755 yılında tamamlandı.
Tarihi Kapalıçarşı ’nın Nuruosmaniye çıkışında ve İstanbul ’un yedi tepesinden ikincisinde yer alan külliye, cami, hünkar kasrı, çeşme, kütüphane, iki sebil, medrese, türbe, aşevi ve dükkanlardan oluşuyor.
Kaderine terk edilen ve 274 takvim geçmişi olan Nuruosmaniye Külliyesi ’nin sebili kilimler yüzünden neredeyse bundan böyle görülmüyor.
Sebilin estetiği, üzerine asılan kilimler nedeniyle az kalsın örtülü durumda.
Kilimciler tarihi sebilin üstüne neden kilim asıldığı yönündeki soruları cevapsız bırakırken, sanat tarihçisi Fatih Sarımeşe, kilimlerin sebili aşağı doğru çektiğini açıklama etti.
“ŞEHRİMİZİN İLK ANITSAL YAPILARINDAN BİRİDİR”
Nuruosmaniye Külliyesi hakkında data veren sanat tarihçisi Fatih Sarımeşe, “Nuruosmaniye Külliyesi şehrimizin tepeleri üzerine yükselen, 18. yüzyılın ortalarında yapı edilmiş bir külliyedir. Sultan I. Mahmud döneminde inşasına başlanıyor ve o zamanlar Mahmudiye Külliyesi olarak adlandırıyor. Oysa Sultan I. Mahmud ’un ani ölümünden daha sonra tahta geçen Sultan III. Osman döneminde külliye tamamlanıyor. Külliye, hem kendi adının keza de hanedanın adı zikredildiğinden ‘Nuruosmaniye ’ yani Osman ’ın Nur ’u anlamına gelen bir isimle anılıyor. Sanat tarihi açısından fazla kayda değer bir inşa olan sebil, barok üslubu inşa edilmiş ve şehrimizin en anıtsal ilk yapılarından biridir” diye konuştu.
“SEBİLİ AŞAĞI DOĞU ÇEKİYOR VE ŞEBEKELERE HASAR VERİYOR”
Sarımeşe, üstüne kilimlerin asıldığı sebil hakkında da şunları söyledi:
* Kapalıçarşı ’ya bakan bölümünde sağ tarafta çeşme, sol tarafta da sebil yer almıyor. Çeşme, külfeti taşından yapı edilmiş, kıvrımlı hatlarıyla barok üslubun özelliğini yansıtıyor.
* Kitabesinde ise III. Osman ’ın ismi zikrediliyor. Ancak bu çeşme çok uzun zamandır mahvolmuş durumda. Anında sol tarafta da bir sebilimiz var. Sebil de yine barok üslubun manâlı temsilcilerinden biridir.
* Bilhassa şebekeleri barok ayrıntıları çok hoş yansıtır. Mülkiyet sahipleri tarafından bu sebil bir kilimciye kiraya verildi.
*Kiraya verilmesinde hiçbir sakınca yok, ancak kilimci tarafından kullanılan sebilin şebekelerine asılan kilimler hem şebekelere ayrıca de üst aksama zarar veriyor.
* Sonuçta sebili aşağıda dürüst çekiyor ve şebekelere hasar veriyor. Orası yerli ve tanıdık olmayan turistlerin fazla ziyaret ettiği bir yer, bu yüzden sebilimize sahip çıkmamız gerekiyor. (DHA)